Onmenselijk lang wachten

8 december 2020. Dat was de datum waarop Petra zich aanmeldde bij het Expertisecentrum Euthanasie. Recentelijk sprak ik haar voor een second opinion in het kader van de onderzoeksprocedure.

Ja, je leest het goed. 8 december 2020 meldde ze zich aan. Dat is dus meer dan twee jaar geleden! Twee jaar waarin haar dwangstoornis een dermate verschrikkelijke vorm heeft aangenomen, dat ze volledig afhankelijk is van haar moeder. Twee jaar waarin ze elke dag bij het opstaan ontzettend tegen de dag opziet, omdat ze zich zo naar voelt. Dat was al zo toen haar dwangstoornis nog niet zo erg was, omdat er ook sprake is van ernstige andere problematiek. Problematiek, die zo fors is en zo onbehandelbaar dat ze al veel langer niet meer wilde leven. Haar aanmelding in 2020 was niet een begin, maar het eind van een jarenlange strijd. Maar het moest dus nog meer dan twee jaar duren. Twee jaren, die met de dwangstoornis erbij nog erger waren dan daarvoor.

Petra is geen uitzondering. De wachttijd bij Expertisecentrum Euthanasie is voor mensen met een psychische aandoening inmiddels onmenselijk lang. Hoe komt dat? Zijn er geen artsen, die zich eraan willen wagen? Dat speelt zeker mee. Voor huisartsen is het vaak te complex om te beoordelen of de doodswens niet een behandelbaar symptoom is van de aandoening. En de ggz heeft (lang) tijd nodig om zover te komen dat ze zelf euthanasieverzoeken in behandeling nemen. Ik ben ervan overtuigd dat er binnen de ggz meer psychiaters bereid zijn euthanasie te verlenen, maar dat het binnen instellingen nog onvoldoende is geregeld. Daarin komt langzaamaan wel beweging, maar dat kost tijd.

Voorlopig worden de meeste patiënten nog verwezen naar het Expertisecentrum Euthanasie. En dat slaagt er niet in om aan de vraag te voldoen. De wachttijd loopt steeds verder op. Zij krijgen veel verzoeken en het lukt kennelijk onvoldoende de capaciteit uit te breiden.

Ik wil niemand onder druk zetten om euthanasie vanwege een psychische aandoening te verlenen. Als de bereidheid daartoe onder artsen zo gering is dat de vraag ernaar bij lange na niet kan worden beantwoord, dan is het niet anders. Maar ik geloof niet dat het ligt aan de bereidheid onder artsen om euthanasie te verlenen als iemand ondraaglijk en uitzichtloos lijdt ten gevolge van een psychische aandoening. Ik denk dat die er wel is, maar dat die onvoldoende wordt benut door organisatorische problemen. Dit blog is een oproep daar in 2023 nu echt iets aan te gaan doen. De wachttijd loopt alleen maar verder op. Meer dan twee jaar! Dat is toch onmenselijk?

Ik hoop dat er in 2023 een breed besef ontstaat dat dit echt anders moet. En dat er dan ook wat gebeurt. Dit moet anders. Dit kan anders.

Petra heeft dit blog gelezen en is akkoord met plaatsing.

Denkt u aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl